Şükran Nedir?
“Bu başıma neden geldi?” diye sorarız bazen kendimize. “Bunu hak edecek ne yaptım?” Gerçek şu ki hayat hep güllük gülistanlık değil. Hayat aslında bir lunapark treni gibi: bir aşağı inersin, bir yukarı çıkarsın. Ama bazen inişlerin ardı arkası kesilmiyormuş gibi gelir. Sanki tüm dünyamız sorunlarımız ve endişelerimizden ibarettir. Durumun gerçekte böyle olmadığını anlamak kolay değil. Bu kolaylıkla unuttuğumuz bir yetimizi kullanmamızı gerektirir: Şükran duymayı.
Şükran duymak nedir?
Yale Duygusal Zeka Merkezi şükranı hayatımızdaki dıştan gelen güzel şeyleri ya da hayatın güzelliklerini fark ettiğimizde benimsediğimiz bakış açısı olarak tanımlar. Basitçe tanımlayacak olursak şükran duymak bize olan güzel şeyleri, başkalarının bize yaptıkları iyilikleri veya tesadüfen karşılaştığımız güzellikleri fark etmektir. Şükran duymak istediğimiz anda yapabileceğimiz bir şeydir. Sevdiğimiz insanın yüzüne bakıp onu bulduğumuza şükredebiliriz. Gökyüzüne bakıp bu anlık güzelliği tadabildiğimize minnettar olabiliriz. Çayımızdan bir yudum alıp tadına gerçekten varabiliriz. Derin bir nefes alıp değerini genellikle yalnızca hastalandığımızda bildiğimiz sağlığımız için evrene teşekkür edebiliriz.
İlginç olan şey şu ki her zaman, en zor koşullarda bile şükran duyabiliriz. Diyelim ki beklenmedik finansal problemlerle karşı karşıyayız. Gelecek için endişeleniyoruz. Devamlı planlar, hesaplar yapıp duruyoruz. Endişelerimizle, öngörülerimize kendimizi öyle bir kaptırmışız ki yaşadığımız anı tamamen unutuyoruz. Derin bir nefes al. Şu anda neredesin? Başını sokacağın sıcak bir evin var mı? Güvende misin? Seni seven, destekleyen arkadaşların, ailen var mı? Sevdiklerin iyi mi, güvende mi? Mutsuzluğumuzun başlıca kaynaklarından biri içinde olduğumuz durumlara nasıl baktığımız, nasıl tepki verdiğimizdir. Bu durumlarda şükran duyduğumuz şeyleri kendimize hatırlatırsak odak noktamızı ve bakış açımızı değiştirebiliriz. İşlerin düşündüğümüz kadar da kasvetli olmadığını görebiliriz. Elbette bunu yaparken olduğumuz durumu görmezden gelmeyiz ama ona olan bakış açımızı değiştiririz.
Şükran öylesine, kendiliğinden belirip geçen bir duygu değil.
Şükranın sağlığa faydaları
Şükran duymak neden önemli, diye merak ediyor olabilirsin. Şükran duymanın insan sağlığına faydalı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış bir şey. Şükran duyduğumuzda hayret ve neşe gibi olumlu duyguları harekete geçiririz. Bu duygular kıskançlık ve imrenme gibi kötü duygularımızın panzehiri gibidir. Bu yüzden şükran duydukça “Bu başına neden geldi?” ya da “Neden …ya sahip değilim?” gibi soruları daha az sormaya başlarız. Zaman içinde hayattan daha büyük keyif alabilmeye, daha mutlu hayatlar sürdürmeye başlarız.
Olumlu duygularımızı harekete geçirip olumsuz duygulardan uzaklaşmak depresyon ve kaygı bozukluğu gibi durumlar yaşama riskimizi azaltır. Şükran duyan bir insanın depresyona girmesi zordur çünkü hayatını neşeyle dolduran birinin depresyona girmesi pek mümkün değildir. Neşe, sevgi ve heves gibi duygular sağlığımızı ve bizi iyi etkiler. Bu duyguları yaşayan insanlar stresle daha iyi baş edebilirler ve onun hızlı nefes alıp verme, hızlı kalp atışları ve zayıf bağışıklık sistemleri gibi yan etkilerinden de çekmezler. Bunun yerine fiziksel ve mental açıdan daha sağlıklı ve güçlü olurlar.
Şükran duymak için ne yapmalıyım?
Unutmayalım ki şükran öylesine, kendiliğinden belirip geçen bir duygu değil. Daha ziyade bir radyo kanalı gibi: onu bir pratik haline getirebilir, düzenli olarak aynı kanalı açabiliriz. Şükran duyma yeteneğimizin üstünde çalışmamızın birkaç yolu var. Bunlardan ilki meditasyon ya da yoga gibi bir pratik yapmak. Şükran duymak etrafımızda ve içimizde olanları bilinçli bir şekilde fark etmekle başlar. İnsanların sana yaptıkları iyilikleri, hayatındaki güzel şeyleri ve rastgele karşılaştığın güzellikleri görmezsen nasıl fark edip şükran duyabilirsin ki? Farkındalık ve Şefkat Meditasyonları bunun için birebir. Farkındalık meditasyonları etrafımızda ve içimizde olan bitenlerin bilinçli bir şekilde fark etmemizi sağlar. Dikkatimizi fiziksel hislerimize, düşüncelerimize ve duygularımıza, bir yandan da etrafımızda olanlara, duyduğumuz seslere, mesela öten bir kuşun sesine ya da aldığımız kokulara, mesela fırından çıkan kurabiyelerin kokusuna çeker.
Şükran meditasyonları farkındalığımızı bir adım öteye taşırlar. Bu meditasyonlar hayatımızdaki bu olumlu faktörlere odaklanmamızı sağlarlar. Belki dikkatimizi arkadaşlarımızın bize yaptıkları iyiliklere çekerler. Belki ailemizle, sevdiklerimizin bizi nasıl desteklediklerini fark etmemizi sağlarlar. Annemizin bize yaptığı yorgunluk çayını, arkadaşımızın dertlerimizi dinleyişini, ihityacımız olduğu bir anda bize sarılan kardeşimizi, bize sokakta nazikçe selam veren bir yabancıyı… Şükran meditasyonları tüm bunları ve fazlasını fark edip müteşekkir olmamızı sağlar.
Arkadaşlarımıza, ailemize ve sevdiklerimize duyduğumuz minneti dile getirdiğimizde onlarla olan ilişkilerimizi kuvvetlendiririz. Duyduğumuz şükranı dile getirmek meditasyonlarla geliştirmeye başladığımız yeteneğimizi pekiştirmenin mükemmel bir yolu. Dahası sevdiklerimize sevildiklerini, değer gördüklerini hissettirmek için harika bir yöntem. Bu da onlarla olan bağlarımızı kuvvetlendiren, güvende, sıcacık olduğumuz bir dünya yaratmamızı sağlayan bir şey. Bir düşün: Sana en son kimin yardımı dokundu? Hayatındaki insanlara yaptıkları şeyler ya da sadece hayatında oldukları için en son ne zaman teşekkür ettin? Etmenin vakti gelmedi mi?
Şükran duyma yetimizi geliştirmemizin bir diğer yolu yazmak. Şükran duyduğumuz şeyleri yazmak düşüncelerimizi organize etmemizi sağlar. Yazarak düşündüklerimizi anlamlandırmaya başlayabiliriz. Dahası üstlerinde düşünüp onları olduğumuz durumlara bakacağımız yeni bir lens yaratmak için kullanabiliriz.
6 Comments
Leave a Reply
Okumaya Devam Et
Harika bir yazıydı. Uzun zamandır şükran defteri yapmak düşüncesindeydim derhal yazmaya başlayacağım. Sizlerle tanışama vesile olan önce sevgili eşim ve onları tanımaktan müthiş keyif aldığım sevgili Yıldız ve Levent Bağan a kıymetli kızları Deniz ve Canset e teşekkürler… sevgiler
Bu içten, harika yorumun için çok teşekkür ederiz! Yazımızın böyle güzel bir pratiğe vesile olmasına çok sevindik.
O zaman bu güzel yazı için sizlere binlerce Şükran 🙏🏻
Thank you all
Çok harika bir makale olmuş yazanların ellerine yüreğine sağlık
Beğenmene gerçekten çok sevindik! Yorumun için teşekkürler 🙂